Ulu öndər Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasəti nəticəsində 1994-cü ildə imzalanmış neft kontraktlarında nəzərdə tutulan enerji siyasətini bu gün Prezident İlham Əliyev elan etdiyi “Yaşıl enerji” strategiyası davam etdirir.İqlim dəyişikliyi dünyanın enerji keçidini təşviq edən reallıqdır. Müasir dövrdə enerji təhlükəsizliyi və ekoloji təhlükəsizlik arasında balansa nail olmaq məqsədilə “yaşıl enerji”- dən istifadənin təxirəsalınmadan genişləndirilməsi vacibdir.Enerji resursları ilə zəngin olmasına və dünyada enerji resurslarının ixracatçısı kimi tanınmasına baxmayaraq Azərbaycan Respublikasında bərpa olunan enerji mənbələrindən istifadə hər zaman diqqət mərkəzində olub. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi altında həyata keçirilən enerji təhlükəsizliyi siyasətinin təməl hədəflərindən biri də ölkəmizdə bərpa olunan enerji mənbələrindən istifadənin gücləndirilməsindən ibarətdir.Ölkəmizdə bərpa olunan enerji potensialından səmərəli istifadə edilməsi məqsədilə atılmış əsas addımlardan biri 2004-cü ildə “Azərbaycan Respublikasında alternativ və bərpa olunan enerji mənbələrindən istifadə olunması üzrə Dövlət Proqramı”- nın qəbul edilməsi olub. Dövlət Proqramının qəbulu bərpa olunan enerji mənbələrinin istifadəsində əsaslı dəyişikliklərin həyata keçirilməsinə və ölkəmizin bu sahədəki potensialının dəyərləndirilməsinə geniş imkanlar yaratmışdır. Bildiyiniz kimi, 15 mart 2022-ci ildə “Qarabağ” Günəş Elektrik Stansiyasının təməlqoyma mərasimi keçirildi. Bundan 2 ay öncə də “Xızı-Abşeron” Külək Elektrik Stansiyasının təməli qoyulmuşdu. Hər iki təməlqoyma mərasimində Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevin iştirak etməsi məhz ölkə rəhbərliyinin bu sahənin inkişafına olan marağını göstərir və dəstəyini ifadə edir.Prezident İlham Əliyev Bakı Enerji Həftəsi çərçivəsində 27-ci Beynəlxalq Xəzər Neft və Qaz Sərgisinin cari ilin 1 iyun tarixində rəsmi açılış mərasimində çıxışı zamanı qeyd etdi ki, Azərbaycan dünyanın aparıcı enerji şirkətləri olan “ACWA Power” və “Masdar” şirkətləri ilə əməkdaşlıq edir. Biri günəş, digəri isə külək olmaqla, iki elektrik stansiyası inşa olunur ki, onların birgə istehsal gücü 470 meqavatdır. Gələn il bu iki stansiya istifadəyə veriləcəkdir və bu, yalnız başlanğıcdır.Energetika Nazirliyinin yanında Bərpa Olunan Enerji Mənbələri Dövlət Agentliyinin direktoru Təbriz Əmmayevin bərpa olunan enerji mənbələri ilə bağlı enerji layihələrinin əhəmiyyətini şərh edərək qeyd etdi ki, biz bunu mərhələlərə bölmüşük ki, ümumi enerji sisteminə təsiri çox olmasın. İlkin mərhələdə “Acwa Power” şirkəti ilə inşa ediləcək 240 meqavat gücündə külək elektrik parkı, “Masdar” şirkəti ilə 230 meqavat gücündə günəş elektrik stansiyası işə düşəcək. 2030-cu ilədək Azərbaycanın elektrik enerjisi qoyuluş gücündə bərpaolunan enerji mənbələrinin payını 30 faizə çatdırılması istiqamətində aparılmış təhlillər onu göstərir ki, yeni günəş və külək elektrik stansiyaları vasitəsi ilə 1500 meqavat gücün yaradılması mümkündür. Bərpa olunan enerjidən istifadə artıq bir qlobal trenddir. İstər ekoloji töhvələr baxımından, istərsə də tükənən resurslardan istifadənin daha qənaətli bir rejimdə istifadəsi baxımından bərpaolunan enerji mənbələrindən istifadə çox zəruridir.
dos. Mehriban Tağıyeva
Azərbaycan Texnologiya Universiteti İctimai elmlər
