Məlumdur ki, Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi XX yüzilliyin tarixinə ən faciəli münaqişələrdən biri kimi daxil olub. 1988-ci ildə ermənilərin Azərbaycanın tarixi torpaqlarına açıq formada ərazi iddiaları və təxribatları ilə başlamış bu münaqişə Ermənistanın Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzü ilə nəticələnib. Sovet İttifaqı rəhbərliyində təmsil olunan ermənilər, Ermənistan SSR-in rəhbərliyi və xaricdəki erməni diasporu 1980-ci illərin əvvəllərindən SSRİ-nin zəifləməsindən istifadə edərək Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin qopardılaraq Ermənistan SSR-ə birləşdirilməsi üçün məqsədyönlü hərəkətə keçib. Azərbaycanlılar 1905-1906-cı, 1918-1920-ci, 1948-1953-cü illərdə indiki Ermənistan ərazisindən didərgin salınıb və deportasiya ediliblər.  1948-1953-cü illərdə 150 mindən  çox azərbaycanlı yurdlarından kütləvi surətdə zorakılıqla sürgün olunub. 1991-ci ildə sentyabrın 2-də Şaumyan rayonu hüdudlarında qondarma “Dağlıq Qarabağ Respublikası” elan edildi. Lakin 1991-ci il noyabrın 23-də Azərbaycan Respublikasının Ali Soveti Dağlıq Qarabağın muxtariyyət statusunu ləğv etdi. Bu vaxta qədər açıq ərazi iddiaları səsləndirən Ermənistan Azərbaycana qarşı müharibə elan etmədən hərbi əməliyyatlara başlayıb. Ermənistan silahlı qüvvələri beynəlxalq humanitar hüququn bütün prinsip və normalarına zidd olaraq mülki əhalini əsas hədəf kimi seçib. Onların bu əməlləri hüquqi müstəvidə təcavüz kimi quymətləndirilir. Lakin 44 günlük zəfər savaşımızda düşmənin təcavüzünə son qoyduq. Əzmli xalqımız “Dəmir Yumruq” altında birləşdi. Cənab Prezidentin, rəşadətli ordumuzun sayəsində müstəqilliyimiz tam bərpa olundu, şəhidlərimizin qisası alındı. Yaşasın bütöv, müstəqil Azərbaycan! Yaşasın məğrur Azərbaycan xalqı! Qarabağ Azərbaycandır!  

 

Aysel Məmmədli 

Azərbaycan Texnlogiya Universitetinin 

Xarici dillər kafedrasının müəllimi